ဟိနိုင်ငံတကာ စီးပွားရေး အဆင့်အတန်းမကြာသေးမီကာလများအတွင်း ကြီးစွာသောစိုးရိမ်မှုနှင့် စိတ်ဝင်စားမှုဆိုင်ရာ ခေါင်းစဉ်တစ်ခုဖြစ်သည်။ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးသည် စိန်ခေါ်မှုများနှင့် မသေချာမရေရာမှုများစွာကို ရင်ဆိုင်နေရသဖြင့် ကမ္ဘာကြီးသည် တိုးတက်မှုများနှင့် ဘဝ၏ ကဏ္ဍအသီးသီးအပေါ် ၎င်းတို့၏အလားအလာသက်ရောက်မှုများကို အနီးကပ်စောင့်ကြည့်နေပါသည်။ ကုန်သွယ်ရေးတင်းမာမှုများမှ ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေး ပဋိပက္ခများအထိ လက်ရှိစီးပွားရေးအခင်းအကျင်းကို အထောက်အကူဖြစ်စေသော အကြောင်းရင်းများစွာရှိပါသည်။ နိုင်ငံတကာစီးပွားရေးအဆင့်အတန်းကို ထိခိုက်စေသည့် အဓိကပြဿနာများထဲမှတစ်ခုမှာ အဓိကစီးပွားရေးနိုင်ငံများကြားတွင် ကုန်သွယ်မှုအငြင်းပွားမှုများ ဖြစ်ပွားနေခြင်းဖြစ်သည်။ အမေရိကန်နှင့် တရုတ်ကြား ကုန်သွယ်ရေး တင်းမာမှုသည် အဓိက စိုးရိမ်စရာ အရင်းအမြစ် ဖြစ်လာပြီး နှစ်နိုင်ငံ ကုန်ပစ္စည်းများအပေါ် စည်းကြပ်ခွန် စည်းကြပ်မှုများ ပြုလုပ်ခဲ့သည်။ ယင်းကြောင့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်များတွင် အနှောင့်အယှက်များဖြစ်ပေါ်စေပြီး နိုင်ငံတကာကုန်သွယ်မှုအပေါ် သိသာထင်ရှားသော အကျိုးသက်ရောက်မှုများရှိခဲ့သည်။
အဆိုပါ စီးပွားရေး အင်အားကြီး နှစ်နိုင်ငံကြား ကုန်သွယ်ရေး ဆက်ဆံရေး၏ အနာဂတ်ကို ပတ်၀န်းကျင် မသေချာမရေရာမှုများက ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးတွင် မငြိမ်သက်မှုများ ဖြစ်ပေါ်နေပါသည်။ ထို့အပြင် ဒေသအသီးသီးရှိ ပထဝီနိုင်ငံရေး တင်းမာမှုများသည် စီးပွားရေး မသေချာမရေရာမှုများကို ဖြစ်ပေါ်စေခဲ့သည်။ ရုရှားနှင့် ယူကရိန်းတို့ကြား ပဋိပက္ခအပြင် တင်းမာမှုများ ဆက်လက်ဖြစ်ပွားလျက်ရှိသည်။အရှေ့အလယ်ပိုင်းကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စွမ်းအင်ဈေးကွက်များကို နှောင့်ယှက်နိုင်ပြီး စီးပွားရေး တည်ငြိမ်မှုကို အလုံးစုံ ထိခိုက်စေနိုင်သည့် အလားအလာရှိသည်။ ထို့အပြင် Brexit နှင့် ပတ်သက်သော မသေချာမရေရာမှုများနှင့် ဥရောပစီးပွားရေးအပေါ် အလားအလာရှိသော အကျိုးသက်ရောက်မှုများသည် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ စိုးရိမ်မှုများကို တိုးလာစေသည်။
အဆိုပါစိန်ခေါ်မှုများကြားတွင် နိုင်ငံတကာစီးပွားရေးအခင်းအကျင်းတွင် အပြုသဘောဆောင်သော တိုးတက်မှုအချို့ ရှိခဲ့သည်။ အာရှ-ပစိဖိတ်ဒေသတွင်း နိုင်ငံပေါင်း ၁၅ နိုင်ငံမှ မကြာသေးမီက လက်မှတ်ရေးထိုးခဲ့သော ဒေသတွင်း ဘက်စုံစီးပွားရေး ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှု (RCEP) သဘောတူညီချက်အား ဒေသတွင်း စီးပွားရေးပေါင်းစည်းမှုဆီသို့ သိသာထင်ရှားသော ခြေလှမ်းတစ်ရပ်အဖြစ် ချီးကျူးခဲ့သည်။ တရုတ်၊ ဂျပန်၊ တောင်ကိုရီးယား၊ သြစတြေးလျနှင့် နယူးဇီလန်တို့ ပါဝင်သော သဘောတူညီချက်သည် ဒေသတွင်း ကုန်သွယ်မှုနှင့် ရင်းနှီးမြှုပ်နှံမှုများ မြှင့်တင်ရန်နှင့် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးအတွက် များစွာ လိုအပ်နေသော လှုံ့ဆော်မှုများကို ပံ့ပိုးပေးနိုင်ရန် မျှော်လင့်ထားသည်။ နိုင်ငံတကာစီးပွားရေး အဆင့်အတန်းကို လွှမ်းမိုးသည့် နောက်ထပ်အချက်တစ်ခုမှာ လက်ရှိဖြစ်ပွားနေသော COVID-19 ကပ်ရောဂါဖြစ်သည်။ ကပ်ရောဂါသည် ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးအပေါ် ပြင်းထန်စွာ သက်ရောက်မှုရှိခဲ့ပြီး ကျယ်ပြန့်သော အလုပ်အကိုင်ဆုံးရှုံးမှု၊ ထောက်ပံ့ရေးကွင်းဆက်ပြတ်တောက်မှုနှင့် စီးပွားရေးလုပ်ဆောင်မှုတွင် သိသာထင်ရှားသော နှေးကွေးမှုတို့ကို ဖြစ်စေသည်။
ကာကွယ်ဆေးများ ဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုနှင့် ဖြန့်ဖြူးမှုသည် ပြန်လည်နာလန်ထူလာရန် မျှော်လင့်ချက်ကို ပံ့ပိုးပေးခဲ့သော်လည်း ကပ်ရောဂါ၏ စီးပွားရေးဆိုင်ရာ ဂယက်ရိုက်ခတ်မှုများကို လာမည့်နှစ်များအထိ ခံစားလာရဖွယ်ရှိသည်။ အဆိုပါစိန်ခေါ်မှုများကို တုံ့ပြန်ရန်အတွက် အစိုးရများနှင့် နိုင်ငံတကာအဖွဲ့အစည်းများသည် ၎င်းတို့၏စီးပွားရေးကို ပံ့ပိုးကူညီရန် အမျိုးမျိုးသော အစီအမံများကို အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိသည်။ ဗဟိုဘဏ်များသည် စီးပွားရေးတိုးတက်မှုကို လှုံ့ဆော်ရန်အတွက် ငွေကြေးမူဝါဒများကို အကောင်အထည်ဖော်ဆောင်ရွက်လျက်ရှိပြီး အစိုးရများသည် စီးပွားရေးကျဆင်းမှုဒဏ်ကြောင့် ထိခိုက်ခံစားရသော စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် လူတစ်ဦးချင်းစီကို ပံ့ပိုးပေးရန်အတွက် ဘဏ္ဍာရေးနှိုးဆွမှုအစီအစဉ်များကို အစိုးရက ထုတ်ပေးလျက်ရှိပါသည်။ ထို့အပြင် နိုင်ငံတကာ ငွေကြေးရန်ပုံငွေအဖွဲ့ (IMF) နှင့် ကမ္ဘာ့ဘဏ်တို့ကဲ့သို့ နိုင်ငံတကာ ငွေကြေးအဖွဲ့အစည်းများကလည်း လိုအပ်နေသော နိုင်ငံများအတွက် ငွေကြေးအကူအညီများ ပေးအပ်လျက်ရှိသည်။
ရှေ့ကိုကြည့်မယ်ဆိုရင် နိုင်ငံတကာစီးပွားရေးအဆင့်အတန်းကို ဆက်လက်ပုံဖော်ပေးမယ့် အဓိကအချက်တွေ အများကြီးရှိပါတယ်။ COVID-19 ကပ်ရောဂါ၏ လမ်းကြောင်းနှင့် ကာကွယ်ဆေးထိုးခြင်းဆိုင်ရာ ကြိုးပမ်းဆောင်ရွက်မှုများ၏ ထိရောက်မှုတို့သည် စီးပွားရေးပြန်လည်နာလန်ထူလာမှု အရှိန်အဟုန်ကို ဆုံးဖြတ်ရာတွင် အရေးကြီးသော အခန်းကဏ္ဍမှ ပါဝင်မည်ဖြစ်ပါသည်။ ကုန်သွယ်ရေးအငြင်းပွားမှုများနှင့် ပထဝီဝင်နိုင်ငံရေးတင်းမာမှုများဖြေရှင်းရေးကိုလည်း အနီးကပ်စောင့်ကြည့်ရမည်ဖြစ်ပြီး၊ အဆိုပါအချက်များသည် အထောက်အကူဖြစ်စေရန် သို့မဟုတ် ဟန့်တားနိုင်သည့် အလားအလာရှိသောကြောင့်၊ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးတိုးတက်မှု။ ခြုံငုံကြည့်လျှင် နိုင်ငံတကာစီးပွားရေးအဆင့်အတန်းသည် ရှုပ်ထွေးပြီး တက်ကြွသောပြဿနာတစ်ခုအဖြစ် ဆက်လက်တည်ရှိနေကာ အချက်များစွာဖြင့် လွှမ်းမိုးထားသည်။ ကမ္ဘာ့စီးပွားရေးတွင် သိသာထင်ရှားသော စိန်ခေါ်မှုများ ကြုံတွေ့နေရသော်လည်း ပိုမိုကြံ့ခိုင်ပြီး ရေရှည်တည်တံ့သော စီးပွားရေးအနာဂတ်အတွက် လမ်းခင်းနိုင်သည့် ပူးပေါင်းဆောင်ရွက်မှုနှင့် ဆန်းသစ်တီထွင်မှုဆိုင်ရာ အခွင့်အလမ်းများလည်း ရှိပါသည်။ ဤမသေချာမရေရာသောအချိန်များကို ကမ္ဘာကြီးက ဆက်လက်ရွေ့လျားနေသဖြင့် မူဝါဒချမှတ်သူများ၊ စီးပွားရေးလုပ်ငန်းများနှင့် လူပုဂ္ဂိုလ်များသည် ဆက်လက်ဖြစ်ပေါ်နေသော စီးပွားရေးဖွံ့ဖြိုးတိုးတက်မှုများကို ရင်ဆိုင်ရာတွင် သတိနှင့် လိုက်လျောညီထွေရှိနေရန် အရေးကြီးပါသည်။
စာတိုက်အချိန်- ဇွန်-၁၂-၂၀၂၄